به هر جایی نگاه کنید میتوانید نمونهای از یک طراحی را ببینیند. اگر به طور حرفه ای در این به حوزهی طراحی وارد نباشید ممکن است بعضی از طراحیها برایتان بی ربط یا کمی گیج کننده به نظر برسد. اما در واقع، علم طراحی وصلهی جدایی ناپذیر زندگی امروزهی ماست. خانه ها، لباس ها، وسایل نقلیه و حتی آینده ما با علم طراحی گره خورده. طراحی به دو هدف تسهیل و تداوم یک چیزی به وجود آمده است. هدف از یک طراحی خوب این است که نیازهای خود و مهمتر از همه نیازهای نسل های آینده را برآورده کنیم.
طراحی پایدار چیست؟
برای درک بهتر اینکه طراحی پایدار چست و چرا مهم است که یک طراحی پایدار باشد، ابتدا باید نگاهی فلسفی به این موضوع داشته باشیم.
وقتی میگوییم یک چیز طراحی پایدار داشته باشد یعنی تولید آن چیز و مصرف آن اثرات منفی زیستمحیطی نداشته باشد ، به این ترتیب، میتوان عباراتی مانند طراحی سازگار با محیطزیست، طراحی محیط زیستی و طراحی منطبق با محیطزیست را متقابلاً در مورد آن به کار برد. استفاده از شیوه های پایدار در هنگام طراحی و تزئین یک میتواند تولید کربن دیاکسید را به حداقل برساند. اهداف اصلی یک طراحی پایدار عبارتند از:
- ضایعات را به حداقل برسانید
- یک محیط زیست کاملا سالم ایجاد کنید
- کاهش استفاده از منابع تجدیدناپذیر
با توجه به توضیحاتی که از یک طراحی پایدار ارائه دادیم لازم به ذکر است که طراحی سبز مترادف با طراحی پایدار نیست.
در مجموع، طراحی پایدار یک رویکرد بلند مدت برای حفاظت از محیط زیست است. از طرف دیگر، طراحی سبز بیشتر بر مسائل جاری تمرکز میکند و یک رویکرد محدودتری را نسبت به طراحی پایدار تشکیل میدهد که اغلب با معماری پایدار مرتبط است. اهداف اساسی پایداری کاهش استفاده از منابع تجدیدناپذیر، به حداقل رساندن ضایعات و ایجاد محیط های سالم و مولد است.
طراحی پایدار ارزش مطالعه و یادگیری را دارد، زیرا امروزه با رشد فناوری موضوعات بسیار پیچیده و مرتبطی با طراحی پایدار وجود دارد. این راهنما نکات مختلفی برای طراحی داخلی را به منظور بهبود پایداری محیطی خانه شما ارائه میدهد.
طراحان داخلی با پیروی از این اصول، تا حد زیادی تأثیرات منفی زیست محیطی جامعه ما را کاهش میدهند و آینده ای بهتر و پایدارتر را میسازند.
1. طراحی صرفهجویی در انرژی
مصرف انرژی یکی از عوامل مهم در تغییرات محیطی است. ساختمانها سهم قابل توجهی از انتشار گازهای گلخانه ای دارند که ناشی از مصرف انرژی است. معماران و طراحان داخلی میتوانند کارهای زیادی برای بهبود بهره وری انرژی ساختمان انجام دهند. عمدتاً این کار با کاهش میزان انرژی مورد نیاز برای گرمایش، روشنایی، وسایل برقی و غیره و با ارائه انرژی های تجدید پذیر و غیر کربنی به ساختمان انجام میشود.
طراحان داخلی میتوانند با نوع و دقت کارخود بر دو عامل گرمایش و روشنایی تاثیر زیادی بگذارند. از آنجایی که بیشتر گرمای ساختمان از طریق پنجرهها خارج میشود، پنجره های نصب شده باید از کیفیت بالایی برخوردار بوده و عایق خوبی داشته باشند. پردهها باید طوری باشند که مانع از ورود گرما و سرما به داخل خانه شوند. با باز کردن و بستن پوششها، پردهها یا سایهبانهای پنجرهها، میتوان دمای ساختمان را با کمترین میزان مصرف انرژی کنترل کرد. فرشها نوعی عایق عالی هستند و میتوانند تا 10 درصد گرمای اتاق را حفظ کنند.
در یک طراحی داخلی خوبی انتخاب رنگهای مناسب میتواند تاثیر زیادی در صرفه جویی در مصرف انرژی داشته باشد. برای مثال، رنگهای روشنتر نور بیشتری را منعکس میکنند، در حالی که اتاقهایی با دیوارها و مبلمان تیرهتر به نور مصنوعی بیشتری نیاز دارند. برای صرفهجویی در مصرف انرژی از سطوح براق و بازتابنده برای افزایش میزان نور در یک اتاق استفاده کنید و وابستگی به نور مصنوعی را کاهش دهید.
با استفاده از «گجتهای سبز» (green gadget) یا اتوماسیون خانگی، میتوان سیستمهای گرمایش و روشنایی خانه را از راه دور کنترل کرد. میتوان در خانه از سیستمهای روشنایی خودکار، بهعنوان مثال دیمرها برای قسمتهایی مانند ناهارخوری و اتاقهای نشیمن استفاده کرد. این سیستمها خروجی روشنایی را تنظیم میکند، مناسبترین حالت را انتخاب میکند. در نتیجه با استفاده از آنها میتوان در مصرف انرژی ساختمان صرفهجویی کرد.
. مدیریت کاهش زباله
وقتی صحبت از کاهش ضایعات میشود، طراحان داخلی انتخابهای زیادی دارند. منابع محدود کره زمین ارزشمند هستند، بنابراین این که محصولاتی که از مد افتادهاند را دور بریزیم و با محصولات جدید جایگزینی کنیم اصلا با روندهای فعلی قابل توجیه نیست.
خوشبختانه، فرهنگ استفادهی پایدار مانند بازیافت، چرخه مجدد و تغییر کاربری روز به روز در حال افزایش است. روشهای خلاقانه استفاده از اشیاء قدیمی و در عین حال کاربردی به جای دور انداختن آنها، راهی به سوی فرهنگ سازی جدید است. انتخاب مواد مصنوعی که از زبالههای بازیافتی ساخته شدهاند یا میتوانند در پایان چرخه عمرشان تجدید یا بازیافت شوند، میتواند استفاده از منابع را کاهش دهد. با این رویکرد، زباله به ماده اولیه محصولات جدید تبدیل میشود و یک حلقه دایره ای از تولید شکل میگیرد که به طور موثر تولید ضایعات را به حداقل میرساند.
3. دوام و انعطاف پذیری در طراحی
هنگام برنامه ریزی طراحان داخلی طول عمر هر مادهای باید در نظر گرفته شود تا از دور ریختن مواد و محصولات جلوگیری شود مخصوصا آن دسته از عناصری که بیشتر در معرض سایش و پارگی قرار دارند. به طور خلاصه هدف از طراحی باید ایجاد فضایی ابدی باشد.
مردم رشد میکنند و تغییر میکنند و مایلند فضاهای اطرافشان نیز با آنها رشد کند. طراحان داخلی باید انعطاف پذیری فضاها و سازگاری با نیازهای در حال تغییر افرادی که از آنها استفاده میکنند را در نظر بگیرند. از چند روش میتوان طول عمر طراحی فضاها را افزایش داد. باید تمرکز اصلی طراحی بر روی ماندگاری باشد و به جای تزئینات افراطی بیشتر بر روی عملکرد و کیفیت تاکید کرد.
پیشرفت فناوری گزینههای زیادی را برای یک طراحی انعطافپذیر فراهم میکند: دیوارهایی که میتوان آنها را تغییر داد، مبلمان قابل تنظیم و مدولار متناسب با نیازهای یک محل کار مدرن، کفپوشهای ماژولار Modular design که امکان شخصیسازی را فراهم میکند، و غیره. ماژولار یا مدولار بودن در طراحی، یک اصل در طراحی است که یک سیستم را به قطعات کوچکتر به نام ماژول تقسیم میکند. ماژولها میتوانند به طور مستقل ایجاد شوند، اصلاح شوند، جایگزین شوند یا با ماژولهای دیگر یا بین سیستمهای مختلف جابهجا شوند. سرمایه گذاری بر روی عناصری که محکم، بادوام و به راحتی تمیز یا تعویض میشوند به معنای صرفه جویی در هزینه است و بازسازی بسیار کمتری دارد و همینطور نگهداری آسانی دارد.
4. کاهش اثرات زیست محیطی
مواد و محصولاتی که کمترین تأثیر زیست محیطی را دارند، از مهم ترین انتخابها برای یک طراحی پایدار هستند. وقتی صحبت از مواد آلی مانند چوب، پشم، سنگ طبیعی وغیره که به نظر میرسد یک انتخاب بدیهی است میشود، تعهدی که به منابع طبیعی داریم را نباید فراموش کنیم. مثلا دراین مواقع، از مواد تجدید پذیرمانند بامبو استفاده میکنیم که به طور مستمرقابل استخراج است.
ارزیابی مواد و محصولات باید پیش از استفاده انجام شود. این ارزیابی شامل طول چرخه زندگی آنها در همه سطوح – از استخراج، تولید، حمل و نقل و فرآوری گرفته، تا نحوه دور ریختن آنها است.
5. طراحی اکوسیستم سلامت
مردم (به ویژه درزمان همهگیری کرونا)، بیشتر وقت خود را در داخل خانه میگذرانند. عوامل متعددی در طراحی فضای داخلی سالم نقش دارند، مانند کیفیت هوا، گرمایش، تهویه، روشنایی و انعکاس صدا.
محصولات و موادی که تا حد زیادی مواد سمی را منتشر میکنند علت اصلی آلودگی هوای داخل ساختمان هستند. به عنوان مثال، مبلمان یا تجهیزاتی که با مواد شیمیایی مضر تهیه یا تعمیر شده اند، سموم خطرناکی را در هوا آزاد میکنند. طراحان باید در انتخاب متریال مسئولیت پذیر باشند. وقتی صحبت از سلامت هوای داخل خانه میشود باید از موادی استفاده کرد که ترکیب آلی فرار یا همان VOC و سایر آلایندههای هوا منتشر نمیکنند.
گیاهان منبع خوبی برای گردش مناسب هوا و تازه نگه داشتن آن هستند و همچنین به عنوان فیلتر هوای طبیعی عمل میکنند، و برخلاف باورهای رایج، فرشها نیز همینطور هستند. به طور شگفت انگیزی، فرشها با به دام انداختن ذرات گرد و غبار، میکروبها و مواد حساسیت زا موجود در هوا، کیفیت هوا را بهبود میبخشند. از طرف دیگر فرشها همچنین عایق های صوتی بسیار خوبی هستند. که با جذب ارتعاشات صوتی به کاهش سر و صدا کمک میکند و برای رفاه ساکنان ساختمان عالی است.
عوامل زیادی مانند بیماری و ترافیک و غیره باعث شده تا تعداد زیادی از افراد به صورت دورکار فعالیت کنند. از آنجایی که قرار گرفتن در معرض نور طبیعی یکی دیگر از جنبه های مفید برای سلامت جسمی و روانی است، این امر به ویژه برای خانهها و سایر مناطق مرتبط با کار در خانه ضروری است، زیرا نور طبیعی استرس را کاهش میدهد و بهره وری را افزایش میدهد. در واقع احاطه شدن توسط عناصر طبیعت به طور کلی آرامش بخش است. تمرکز اصلی در طراحی بایوفیلیک (Biophilic) این است که عناصر طبیعی را در ساختمانها و فضاهای داخلی خود بگنجانیم تا ارتباط بین انسان و طبیعت را بازیابی کنیم.
ایجاد ساختمانی سبز، سازگار با محیط زیست
1. برای وسایل منزل مثل مبلمان، کفپوش و فرش از مواد سازگار با محیط زیست استفاده کنید.
وقتی صحبت از «سبز بودن ساختمان» میشود لزوماً منظور ما امکانات و ویژگیهای ساختمان، مانند نصب پنل های خورشیدی، صرفه جویی در مصرف آب یا کاهش مصرف برق نیست. درست است که اینها نقش حیاتی در تضمین یک سبک زندگی پایدار ایفا میکنند، اما سایر عناصر دکور مانند موادی که برای مبلمان، پوشش کف و سایر طراحی های معماری خود استفاده میکنید نقش مهمی را در ایجاد محیطی سالم تر ایفا میکنند. بیایید به برخی از این عناصر طراحی که از این مواد تجدید پذیر استفاده میکنند نگاه کنیم:
چوب بازیافتی – چوب انبار یا چوب فرسوده
قطع درختان سالم زنده برای ساخت مبلمان چوبی یک انتخاب پایدار نیست. برای تهیهی چوب بازیافتی، مواد قدیمی را بازیافت میکنند و به آنها جان تازه ای سازگار با محیط زیست میبخشد. فضای داخلی خود را با چوب بازیافت شده بازسازی کنید. خانه هایی با نمای روستایی میتوانند دارای شوفاژ، صندلی های گهواره ای و میز قهوه و همچنین کفپوشهایی با چوب بازیافتی باشند.
بامبو
یک گیاه همه کاره با نسبت استحکام به وزن بالا که در مناطق گرمسیری رشد میکند و بسیار شبیه به چوب است، اما گزینه ای بسیار پایدارتر نسبت به چوب است. بامبو بیشتر گیاه است تا درخت. از طرف دیگر بامبو بسیار سریع رشد میکند و یک منبع تجدید پذیر عالی در جهان است. از نقطه نظر اکولوژیکی، بامبو برای رشد به کود یا آفت کش نیاز ندارد و پرورش آن اثرات زیست محیطی بسیار کمی دارد.
فلز بازیافتی
ضایعات یا فلزات بازیافتی نه تنها آلودگی را کاهش میدهد و در مصرف انرژی صرفه جویی میکند، بلکه با درخشندگی خود تا حد زیادی زیبایی بسیار خوبی به طراحی صنعتی پایدار خانه شما میبخشد. مبلمان ساخته شده با فلز و پلاستیک بازیافتی به زحمت کمتر و منابع کمتری نسبت به مبلمان ساخته شده با مواد غیر قابل تجدید نیاز دارد. علاوه بر این، فلز را میتوان به طور مکرر بازیافت کرد بدون اینکه خواص آن کاهش یابد.
بیو گلس
بیو گلس گزینهی خیلی خوبی برای ساخت وسایل دکوری از سینک حمام گرفته تا میز و کف است. این ماده به طور کامل از شیشه بازیافتی ساخته شده است که حرارت داده شده و فشرده میشود تا صفحاتی با سطح جامد ایجاد شود.
چوب پنبه
برخلاف حالت نرمی که این ماده از خود نشان میدهد، فوم چوب پنبه در واقع مانند یک چوب سخت ساخته شده است. پرورش چوب پنبه به درختان آسیب نمی رساند و یک گزینه پایدار است زیرا برای تهیهی آن فقط پوست درخت برداشت میشود. به علاوه، چوب پنبه برای کفپوشها به دفعات زیادی قابل استفاده مجدد و محکم است.
پلاستیک بازیافتی
در طراحی دکوراسیون داخلی تا حد زیادی میتوان از پلاستیک استفاده کرد. فرشهای داخلی و خارجی را میتوان از پلاستیک بازیافتی درست کرد و جانی تازه به این ماده تخریبناپذیر داد. پلی اتیلن، سنگین و متراکم است و میتوان آن را به مبلمان محکم و بادوام تبدیل کرد. این مادهی جامد در تمام قسمتهای خود رنگ ثابتی دارد. از سایر اشکال پلاستیک مانند PET برای ایجاد بطریها و حتی نخ هایی که میتوانند در صنعت پوشاک بافته شوند استفاده میشود.
چتایی یا همان کنف هندی
کنف هندی، یک الیاف طبیعی مقرون به صرفه است که میتواند به طرق مختلف رنگ و احساس خاکی به اتاق اضافه کند. این ماده حجیم به سرعت رشد میکند و به سرعت قابل تجدید است. از کنف هندی برای بافت فرشهایی با دوام و زیبا و دلپذیر استفاده میکنند که به ایجاد یک خانهی سازگار با محیط زیست کمک میکند. از طرف دیگر کنف هندی یک عایق حرارت خوبی است، بنابراین فرش های ساخته شده از این الیاف نیز مقرون به صرفه هستند.
2. تصمیم نهایی تان محیط زیست محور باشد.
آیا میدانستید رنگ یا لاکی که برای براق شدن به مواد اولیه اضافه میکنیم، در پایداری نیز نقش دارد؟ به گفته Green America، عناصر موجود در بسیاری از رنگها دارای ترکیب آلی فرار (VOC) هستند که در دمای اتاق تبخیر میشوند و میتوانند چندین هفته دوام بیاورند. VOCها میتوانند مشکلات جدی برای سلامتی ساکنان ایجاد کنند زیرا میتوانند هوای داخل و خارج خانه را نیز آلوده کنند. بسیاری از روکشها حاوی بیوسیدها، قارچ کشها و رنگدانه هایی هستند که میتوانند به محیط زیست آسیب بزنند. برای کاهش اثرات اکولوژیکی، میتوانید از این روکش های سازگار با محیط زیست استفاده کنید:
رنگهای غیر سمی
- استفاده از VOCها را به حداقل برسانید
- رنگ های حاوی بیوسید پایین
- رنگ شیر
- رنگها و درزگیرهای مبتنی بر آب
- رنگ لاتکس
3. گزینههایی برای روشناییهای ابدی
نور یک خانه نقش تعیین کننده در هر جنبهای از فضاسازی آن دارد. به عنوان یک طراح داخلی، میتوانید با یک استراتژی، یک طراحی سبز را به منابع نور خانه خود اضافه کنید.
لامپ های ال ای دی آینده ای روشن برای سیاره ما خواهند داشت و اکثر صاحبان خانه وطراحان داخلی به سمت آن سوق مییابند. این لامپها در کنار سازگاری بالایی که با محیط زیست دارند، حداقل 75٪ انرژی کمتری نسبت به لامپ های رشته ای مصرف میکنند و 25 برابر بیشتر عمر میکنند. هماکنون میتوانید ال ای دیهای کم مصرف که انرژی کمتری نسبت به لامپ های معمولی مصرف میکنند را جایگزین لامپهای قدیمی و پرمصرف کنید.
قبل از انتخاب لامپ، آن را از نظر اتلاف گرما ارزیابی کنید
ممکن است صور کنید دربها و پنجرههای خانه شما بزرگترین منبع اتلاف گرما هستند، اما فقط این نیست. در واقع، چراغهایی که در سقف تعبیه میشوند گرما را از زیر شیروانی و بیرون خارج میکنند. هر از گاهی و به صورت دورهای چراغ های اطراف خانه خود را برای افزودن عایق اضافی در اطراف آن و حفظ گرما بررسی کنید. لامپ های “سبز” در مصرف انرژی کارآمد هستند و به صرفه جویی در هزینه نیز کمک میکنند.
استفاده حداکثری از منبع نور طبیعی – خورشید
خورشید یک منبع نور ابدی است. اگر میخواهید کامل از نور خورشید استفاده کنید یا صرفا قسمتی از نور را میخواهید و یا کلا تمایلی به دریافت نور خورشید ندارید میتوانید به راحتی فقط پردههای خانه خود را تنظیم کنید. میتوانید پردهها را کاملاً عقب بکشید یا با استفاده از پردههای سبک و شفاف به راحتی از نور خورشید به عنوان یک منبع نورهمیشگی استفاده کنید. خورشید حدود 10-12 ساعت به شما نور کافی هدیه میدهد. از این لحظات مناسبترین گزینه برای صرفه جویی در مصرف برق و دریافت روزانه ویتامین D استفاده از نور خورشید است.
4. دیگر روشها برای داشتن خانهای سازگار با محیط زیست
اکنون میتوانید طراحی سازگار با محیط زیست را تقریباً در هر گوشه از خانه های خود به صورت استراتژیک و کارآمد بگنجانید. میتوانید هم زمان با استفاده از مواد پایدار و بازیافتی و روشنایی کارآمد به سیاره کمک کنید، و از فرصتهای یک طراحی داخلی زیبا نیز بهره ببرید. جایگزین هایی بهتر در فناوری همراه با نکات ساده و ارزان برای یک طراحی داخلی پایدار.
استفاده از زیست سوخت برای گرمایش خانه
زیست سوخت به سوختهایی گفته میشود که از زیستتوده بهدست میآیند. این تعریف، زیستسوختهای جامد، سوختهای مایع و زیستگازهای مختلف را دربر میگیرد. زیستسوختها پس از عاملهایی چون بحران انرژی که نیازمند انرژی بیشتر بود و نگرانی از انتشار کربن توسط سوزاندن سوختهای فسیلی بسیار مورد توجه علمی و همگانی قرار گرفت. شاید در فصل سرما هیچ چیز مثل یک شومینهی داغ به دردتان نخورد، اما وقتی صحبت از نگهداری شومینه میشود نمیتوان از دردسرهای آن غافل شد، زیرا شومینه ای که به خوبی نگهداری نشود اجازه میدهد هوای گرم به راحتی خارج شود و هوای سرد داخل خانه نفوذ کند. استفاده از یک منبع سازگار با محیط زیست برای تامین انرژی گرمایی بهترین گزینه برای یک خانه است.
عتیقه جات – بازیافت و بازساخت
بازسازی وسایل آنتیک راهی عالی برای دوستی با محیط زیست است. اگر به هر دلیلی در خانهی خود عتیقهجات دارید یا حتی یک کلکسیونر باشید، میتوانید با بازسازی اقلام قدیمی یکی از بهترین دوستداران محیط زیست باشید. به جای خرید مبلمان جدید از فروشگاه، به مبلمان قدیمی خود ظاهری کاربردی و زیبا ببخشید و مدت طولانی تری از آن استفاده کنید.
5. فضای داخلی خود را به روشی سازگار با محیط زیست طراحی کنید
اگر شما یک طراح دوستدار محیط زیست هستید، میتوانید از توصیههای زیر برای داشتن یک نمای داخلی عالی و منطبق بر سیاستهای حفظ محیط زیست استفاده کنید: فضاهای روستایی عموماً از محصولات سازگار با محیط زیست تشکیل شده اند. عمدتاً یک نمای سنتی قدیمی با کفپوش های چوبی بازیافتی، به زیبایی این فضاها میافزاید. در این این فضاها برای تهیهی وسایل مورد نیاز داخل خانه به جای خرید وسایل کاملاً جدید از فروشگاه، از چیزهای موجود در فروشگاه های عتیقه فروشی یا سمساریها استفاده میشود. استفاده از وسایل دست دوم یکی از بخترین راهها برای دوستی با محیط زیست است. با حفظ اقلام قدیمی، میتوان از تاثیرات منفی ساخت اقلام جدید جلوگیری کرد. خانه خود را با طیف وسیعی از وسایل مورد استفاده در خانههای روستایی، منحصر به فرد کنید.
فضای داخلی مینیمال
طبق اصل «کمتر غنیتر است» (Less is More) میتوان یک فضای داخلی ارگونومیک و پایدار ایجاد کرد. مینیمالیسم روشی برای رفع بی نظمی، سازماندهی و ساده سازی و داشتن چیزهای کمتر و کاربردیتر است. طبق این اصل، تولید کمتر به نوبه خود تأثیر منفی بر محیط را به حداقل میرساند. طراحیهای متعلق به مناطق اسکاندیناوی به دلیل رویکرد مینیمالیستی و تمرکز بر خام بودن مواد ارگانیک و خاکی شناخته شده است. این سبک دکوراسیون به وسایل ضروری زندگی محدود محدود میشود . طبق این طراحی، هر چیزی که در خانهی شما غیر ضروری به نظر به برسد یا بتوان آن را با یک نمونهی کاربردیتر و “سبزتر” جایگزینکرد، حذف میشود. علاوه بر این، استفاده از شومینههای دارای سوخت زیستی به جای وسایل گرمایشی مبتنی بر برق در فصل سرد زمستان میتواند گزینهی بسیار خوبی باشد.
ایجاد یک خانه پایدار مستلزم توجه به جزئیات و دانش شیوههای “سبز” است. درک معنای “سبز” بودن به تنهایی اولین قدم در کاهش تولید کربن در خانه شما است. این موضوع نه تنها گامی مثبت در جهت تبدیل شدن به یک سیاره سبز است، بلکه بهبود خانه های سبز نیز میتواند در هزینه های انرژی و تعمیرات در سال های آینده صرفه جویی کند.